کارل راجرز : مفاهیم بنیادی نظریه راجرز
- روان شو
- نظریه پردازان

کارل راجرز، روانشناس انسانگرا و بنیانگذار روانشناسی فردمدار (مراجعمحور) بود. راجرز، برخلاف فروید و رفتارگرایان، دید مثبتی به انسان داشت و معتقد بود که انسانها ذات خوبی دارند. او بیان کرد که برای رشد سالم به محیطی نیاز داریم که ما را همان طور که هستیم بپذیرند (پذیرش بی قیدو شرط)، صداقت و اصالت را در ما پرورش دهد و شرایطی فراهم کند تا فرد بتواند همدلی و درک شدن را تجربه کند. او در ابتدا به کشاورزی و پرورش گیاهان علاقهمند بود و در ابتدا قصد داشت کشیش شود و به مطالعه متون مذهبی روی آورد، ولی پس از مدتی متوجه شد که جواب سوالاتش را میتواند در روانشناسی پیدا کند.
- کارل راجرز ، در خانوادهای مذهبی بزرگ شد و ابتدا به کشاورزی علاقه داشت، اما بعداً به مذهب گرایش پیدا کرد. سفر به چین و تعامل با رهبران مذهبی جوان، او را به تفکری آزاداندیش سوق داد
- ابتدا وارد مدرسه الهیات شد، اما به دلیل تمایل به آزادی فکری، مذهب رسمی را کنار گذاشت و به روانشناسی علاقهمند شد. تحصیلات خود را در رشته روانشناسی بالینی و پرورشی ادامه داد
- در آغاز تحت تأثیر اتو رنک بود و درمان را نوعی رابطه عاطفی رشددهنده میدانست. بعدها نظریه درمان مراجعمحور را مطرح کرد که بر پذیرش بیقیدوشرط و همدلی تأکید داشت
- با پشت سر گذاشتن باورهای مذهبی، فلسفه انسانگرایانهای شکل داد که بر رشد فردی از طریق روابط بین فردی تأکید داشت. نظریه او در کتابهایش مانند «نظریه مراجع محور» به تفصیل مطرح شد
نظریه شخصیت راجرز

4. پدیدار شناسی : انسان گرا معتقداند هر فردی در دنیای منحصر به فرد خودش زندگی میکند و دیدگاه خاص خودش را به زندگی دارد. درمانگران انسان گرا برای درک دنیای هر فرد از او می خواهند احساس ها و افکارش را بیان کند تا بتوان از دریچه دید او به دنیا نگاه کنند.
درمان فردمدار : نظریه مراجع محوری راجرز

در جلسه درمانی این مراجع است که میداند چه چیزی دارد به او آسیب میزند، چه مسیری را باید طی کندو چه مشکلاتی دارد. در نتیجه هدایت جلسه درمانی به عهده مراجع هست و او این آزادی را دارد که درباره ی هر موضوعی که دوست داشت صحبت کند و عواطف و احساسات خودش را در باره ی مسائل مختلف بیان کند.
وظیفه درمانگر این هست که با دقت به صحبت های مراجع گوش دهد و از دادن هر گونه نصیحت و راه حلی بپرهیزد. چون در نهایت خود مراجع هست که با آگاه شدن از احساسات اش می تواند راه حل را پیدا کند و در اینجا درمانگر فقط نقش تسهیل کننده را دارد.
درمانگر راجرزی شخصی اصیل و با صداقت هست و در جریان درمان اگر موردی را متوجه نشد از مراجع می خواهد که بیشتر توضیح بدهد و اگر احساسات مراجع را درک نکرد به دروغ به مراجع نمی گوید: متوجه ام که چه احساسی داری. و همدلی همراه با صداقت انجام میدهد. ( مراجع به طور کامل صداقت یا عدم صداقت درمانگر را درک میکند)
درمانگر هیج وقت مراجع را قضاوت نمیکند و به اصطلاح پذیرش مثبت بی قید شرط دارد. به عنوان مثال : یک مراجع در جلسه درمانی در مورد رفتارهایی صحبت میکند که ممکن است از نظر اخلاقی غلط یا رفتاری باشد که برای خودش و دیگران مضر و آسیب رسان باشد. در این موقع، درمانگر با حفظ یک نگاه غیر قضاوتی، محیط امنی را برای مراجع فراهم میکند تا تجربیات اش را بیان کند .( هدف این نیست که رفتارهای مراجع را تأیید شود، بلکه ایجاد فضایی امن برای بیان احساسات مراجع است. )
تمرکز درمان بر زمان حال هست
راجرز تکنیک خاصی برای درمان نداشت. او معتقد بود رابطه درمانی که بین مراجع و درمانگر شکل میگرد شرط لازم و کافی برای درمان هست.( همین که مراجع با درمانگر رابطه امنی شکل میده و در محیطی بدون قضاوت عواطف و احساساتش را بیان میکنه و درمانگر همدلانه به او گوش می دهد باعث درمان فرد می شود و نیازی به تکنیک های دیگری نیست.)
درمانگر از تشخیص گذاری و سنجش اجتناب میکند چون باعث می شود درمانگر در موقعیت اقتدار قرار گیرد و این موضوع مانع از خودشکوفایی مراجع می شود. در واقع درمان فردمدار مجموعه ای از انجام ندادن ها است مثل : توصیه نکردن ، تفسیر نکردن ، انتقاد نکردن و… است.

آسیب شناسی
3. توجه مثبت مشروط : فرد وقتی تایید و مورد تشویق دیگران قرار میگیرد که کار خاصی انجام دهد. به عنوان مثال وقتی کودک نمره 20 میگیرد والدینش او را تشویق می کنند و مورد توجه مثبت آنها قرار میگرد.
در این حالت کودک به این نتیجه می رسد که والدین او را به خاطر خودش دوست ندارند بلکه وقتی مورد توجه مثبت آنها هست که نمره 20 بگیرد.در نتیجه توجه مثبت مشروط دیگران مانع از رشد عزت نفس و خودشکوفایی در فرد می شود. و در نهایت برای اینکه از اضطراب خودش کم کند از مکانیزم های دفاعی فروید استفاده میکند.
4. ناهمخوانی بین فرد و تجربیاتش به عنوان مثال : فردی که از موضوعی ناراحت هست ولی می داند اگر ناراحتی خودش را ابراز کند دیگران او را سرزنش و حتی طرد میکنند در نتیجه فرداز مکانیزم های دفاعی مثل انکار و تحریف استفاده میکند.
⭕ سه اصل راجرز
- همدلی
- پذیرش مثبت بی قید و شرط
- صداقت
خلاصه نظریه مراجع محوری راجرز
کارل راجرز، روانشناس انسانگرا و بنیانگذار روانشناسی فردمدار، معتقد بود که انسانها ذاتاً خوب هستند و برای رشد سالم به محیطی پذیرنده و با همدلی نیاز دارند. او بر اهمیت پذیرش بیقید و شرط، صداقت و اصالت در فرآیند درمان تأکید داشت.
راجرز درمان فردمدار را بر اساس آزادی مراجع در انتخاب موضوعات و تجربه احساسات خود مطرح کرد و درمانگر را تسهیلکنندهای بدون قضاوت و نصیحت میدانست. او معتقد بود که مشکلات روانی زمانی بروز میکند که فرد از خود واقعیاش فاصله بگیرد یا تحت تأثیر شرایط ارزش تحمیلشده قرار گیرد. در نهایت، هدف درمان فردمدار رسیدن به خودشکوفایی از طریق رابطهای امن و همدلانه است.
سوالات متداول
سه اصل راجرز چیست؟
مفاهیم بنیادی نظریه راجرز
سه اصل راجرز شامل: 1. توجه مثبت بی قید و شرط / 2. همدلی / 3. اصیل بودن یا صادق بودن
خلاصه نظریه راجرز
نظریه مراجع محوری راجرز مهم ترین میراث او هست. او بر این تاکید داشت که اگر بین خود واقعی و خود ایده آل فاصله باشد آسیب و مشکل شروع می شود. مفاهیم مهم نظریه او شامل : خودشکوفایی ، فرمداری ، همدلی ، اصالت و پذیرش مثبت بی قید شرط بود
کتاب های کارل راجرز
کتاب راه انسان شدن
نظریه شخصیت راجرز
از دیدگاه انسان گرایان افراد ذاتا خوب هستند و میل به خودشکوفایی در همه افراد دیده می شود. هم چنین مفاهیم خودپنداره و خود ایده آل و واقعی در این حوزه جای دارد
انسان کامل از دیدگاه راجرز
انسان کامل از دیدگاه راجرز کسی هست که در مسیر خودشکوفایی حرکت میکند و ویژگی هایی مثل : گشودگی به تجربه، اعتماد به خود و آزادی و خلاقیت دارد.
نقد نظریه راجرز
مهم ترین نقد به نظریه راجرز این هست که تاثیر عوامل بیولوژیکی، ناخوداگاه و اجتماعی را در شکل گیری شخصیت نادیده گرفت. و دید بیش از حد خوشبینانه ای به انسان داشت
از دیدگاه کار راجرز راهنمایی چیست
راهنمایی از دیدگاه کارل راجرز فرآیند کمک به فرد برای رشد شخصی از طریق ارتباط صادقانه، همدلی و پذیرش بیقید و شرط است.
مطالعه بیشتر
- en.wikipedia.org
- www.simplypsychology.org
- کتاب نظریه های رواندرمانی / پروچسکا/ فصل 5
- www.aparat.com
- www.aparat.com
ماخذ: b2n.ir
چه قدر این مطلب براتون مفید بود؟
میانگین 0 / 5. افراد 0

2 نظر
خیلی عالی
ممنون از همراهی تون 🙏